Resmi Gazete’de yayımlanan karara nazaran, bir davayı gören Gaziantep Bölge Yönetim Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesi, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’ndaki kimi kararların Anayasa’ya muhalif olduğunu ileri sürerek, iptali istemiyle Yüksek Mahkemeye başvurdu.
Başvuruda, kanunda disiplin cezası gerektiren aksiyonların soyut biçimde tabir edildiği ve hangi harekete hangi disiplin cezasının uygulanacağının açık olarak belirtilmediği tabir edildi.
Mahkemenin müracaatında, iptali istenen 54’üncü hususun (a) bendinde, “Yükseköğretim kurumları içinde yahut dışında yükseköğretim öğrenciliği sıfatına, onur ve onuruna karşıt harekette bulunan, öğrenme ve öğretme hürriyetini, direkt doğruya yahut dolaylı olarak kısıtlayan, kurumların sükun, huzur ve çalışma tertibini bozan, boykot, işgal ve engelleme üzere aksiyonlara katılan, bunları teşvik ve tahrik eden, yükseköğretim mensuplarının erdem ve haysiyetine yahut şahıslarına tecavüz eden yahut hürmet dışı davranışlarda bulunan ve anarşik yahut ideolojik olaylara katılan yahut bu olayları tahrik ve teşvik eden öğrencilere; aksiyon öbür bir hatası oluştursa bile ayrıyeten uyarma, kınama, bir haftadan bir aya kadar yahut bir yahut iki yarıyıl için kurumdan uzaklaştırma yahut yükseköğretim kurumundan çıkarma cezaları verilir” kararı bulunduğu hatırlatıldı.
İptal istemini görüşen Anayasa Mahkemesi, belirtilen yasal düzenlemenin iptaline karar verdi. İptal kararının ise 9 ay sonra yürürlüğe girmesi kararlaştırıldı.
KARARIN GEREKÇESİ
Anayasa Mahkemesinin kararında, eğitim ve tahsil hakkına sınırlama getirilirken temel hak ve özgürlüklerin sınırlanması rejimini düzenleyen Anayasa’nın 13’üncü hususunun göz önünde bulundurulması gerektiği, bu husustaki düzenlemelerin de Anayasa uyarınca öncelikle kanunla yapılması gerektiği kaydedildi.
Kanuni düzenlemenin şeklen var olmasının kâfi olmadığı, kuralların keyfiliğe müsaade vermeyecek biçimde muhakkak, ulaşılabilir ve öngörülebilir olması gerektiği belirtilen kararda, “Kuralda, yükseköğretim öğrencileri bakımından disiplin cürmü teşkil eden aksiyonlar ve uygulanabilecek disiplin cezaları gösterilmekle birlikte bu kabahat ve cezalar ortasında rastgele bir ilişkilendirme yapılmamıştır” tespitine yer verildi.
Anılan kanunda hangi aksiyonun hangi disiplin cezası ile cezalandırılacağının açık ve net olarak gösterilmediği, bunun tespit edilmesine imkan sağlayacak rastgele bir ölçüt getirilmediği aktarılan kararda, şu sözler yer aldı:
“Kişiler ve yönetim açısından bellilik ve öngörülebilirliği sağlayacak halde yasal bir çerçeve oluşturulmamıştır. Yönetimin kelam konusu hareketler ve cezalar için kuralda öngörülen sıralamayı gözetmekle de yükümlü tutulmadığı anlaşılmıştır. Buna nazaran disiplin cezasını gerektiren hareketin gerçekleşmesi durumunda bir disiplin cezasının verilebileceği öngörülebilmekle birlikte hangi somut fiil ve olguya hangi hukukî yaptırımın yahut sonucun bağlandığı yasal çerçevede belli bir açıklık ve mutlaklığa sahip değildir.
Sonuç olarak eğitim ve tahsil hakkına sınırlama getiren kuralın yasallık kuralını taşımadığı değerlendirilmiştir. Anayasa Mahkemesi açıklanan münasebetlerle kuralın Anayasa’ya karşıt olduğuna ve iptaline karar vermiştir.“