Koalisyondaki ırkçı ve İslam düşmanı önder Geert Wilders’in liderliğindeki Özgürlük Partisinin başını çektiği (PVV) ve Dilan Yeşilgöz liderliğindeki Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisinin (VVD) desteklediği inanılmaz hal düzenlemesine, koalisyonun küçük ortağı Yeni Toplumsal Kontrat Partisinin (NSC) Danıştayın olumsuz görüş beyan etmesi durumunda takviyesini çekebileceği lisana getiriliyor.
Muhalefet partileri de ülkede fevkalâde hal ilan edilmesini gerektirecek bir kriz olmadığını belirterek, sorunun “olağanüstü hal (Noodwet)” kanunları yerine, meclisten çıkarılacak “acil kanun (Spoedwet)” ile çözülmesini öneriyor.
Denk Partisi Milletvekili Doğukan Ergin ve gazeteci Nassreddin Taibi, Hollanda hükümetinin mülteci sıkıntısıyla çabada daha sıkı önlemler uygulanmasına imkan veren harikulâde hal ilan etme planı ve bu sürece ait koalisyonda çıkan uyuşmazlıkları AA muhabirine kıymetlendirdi.
HÜKÜMET KRİZİNE YOL AÇABİLİR
Denk Partisi Milletvekili Doğukan Ergin, hükümetin neye dayanarak mülteci problemiyle başa çıkmak için fevkalâde hal ilan etmek istediğine açıklık getirmediğini söyledi.
Mülteci meselesiyle çaba planının birçok sorunu da beraberinde getireceğini belirten Ergin, “Eğer PVV lideri Geert Wilders’in çok arzuladığı hukuk devletini ayaklar altına alan harika hal düzenlenmesi gelmezse, bu bir hükümet krizine yol açabilir ve koalisyonun düşmesine sebebiyet verebilir. Bu durum, Hollanda’nın tekrar genel seçime gitmesi manasına gelir.” dedi.
Ergin mümkün genel seçimin akabinde daha radikal siyasetlerin gündeme gelebileceğini vurgulayarak, “Yeni seçimlerin sonucunda, hukuk devletini devre dışı bırakacak farklı ve yeni siyasetler bekliyorum.” diye konuştu.
VVD DAHA DA RADİKALLEŞTİ
Ergin, VVD’nin, mülteciler konusundaki siyasetini Wilders’ten bile daha radikal bir çizgiye çektiğine ve bunun VVD’de önemli oy kaybına sebep olduğuna dikkati çekti.
VVD’nin hükümette yer alma amacıyla parti içi dengeyi kaybettiğini söyleyen Ergin, “Parti şu anda pilotsuz bir uçak üzere.” dedi.
Wilders’in her ne kadar hükümette direkt yer almasa da siyasetleri ve fikirleriyle Hollanda siyasetine istikamet verdiğini vurgulayan Ergin, “Wilders artık Hollanda siyasetinde oyun kuran durumunda. Türk düşmanlığı ve İslam aksisi fikirlerini askıya aldığını söylese de birinci fırsatta Hollanda’yı ırkçı bir devlete dönüştürmek için pusuda bekliyor.” tabirini kullandı.
Wilders’in kendi önerdiği Hollanda Başbakanı Dick Schoof’u misyonunun üçüncü gününde muhalefete karşı “zayıf” olmakla eleştirerek kamuoyu önünde azarladığını hatırlatan Ergin, mescitlerin kapanmasını ve Kur’an-ı Kerim’in yasaklanmasını savunan Wilders’e karşı gayret edeceklerinin altını çizdi.
DANIŞTAY GÖRÜŞÜ BEKLENİYOR
Gazeteci Taibi de harika hal ilanının tüzel açıdan savunulmasının güç olacağını belirterek, “Danıştayın harika hal için olumsuz görüş verme ihtimali yüksek zira hükümet açısından harika hali savunmak güç olacak.” dedi.
Danıştaydan inanılmaz hal ilanına ait şimdilik yalnızca tavsiye görüşü geleceğini söyleyen Taibi, lakin olumsuz görüşe karşın hükümetin yeniden de harika hal yoluna gitmesi durumunda, Danıştayın görüşü sebebiyle gidilecek beklenen yargı yollarıyla harikulâde halin sona erdirilebileceğini tabir etti.
Taibi, Wilders ve VVD’nin Danıştayın olumsuz görüşü ihtimalinde dahi harikulâde hal ilan edilmesini savunduklarını ve göç konusunda var olan hukuksal kuralların sonlarını keşfetmek istediklerini kaydetti.
Wilders ve VVD’nin tersine koalisyondaki NSC’nin Danıştay’ın görüşünün dikkate alınmamasından rahatsız olacağını belirten Taibi, “Geçen yıl ‘iyi yönetişim’ vaadiyle kurulan NSC bu durumdan çok rahatsız. Bilhassa de yargı ile hükümet ortasında büyük bir çatışma riskini görüyorlar. NSC idaresi, Danıştayın harika hal yasasını olumsuz görüş vermesi halinde Wilders’in bunu kullanarak kabahati partizan yargıçlara yükleyeceği ve bunun da Hollanda hukuk devleti sistemi üzerinde baskı yaratacağından çekiniyorlar.” dedi.
Taibi, parti içindeki bölünme riskine dikkati çekerek, “NSC idaresi fikir değiştirip, Danıştayın olumsuz görüşüne karşın harika hal düzenlemesine takviye verirse NSC vekilleri buna karşı çıkabilir. Bu durum hem koalisyonun hem de partinin kırılganlığı daha da derinleşebilir.” diye konuştu.
AB KURALLARINDAN AYRILMA ÇIKIŞI SEMBOLİK
Hollanda hükümetinin AB göç düzenlemelerinden çekilme talebini sembolik bir adım olarak nitelendiren Taibi, “Hollanda, AB Göç Mutabakatı’na dahil olmak istememesine karşın bu mutabakata bağlı kalacağını taahhüt ediyor.” sözlerini kullandı.
Taibi, İltica Kanunu’ndaki inanılmaz hal unsurunun savaş ve salgın hastalık durumları için düzenlendiğini belirterek, “Ancak şu anda iltica sayıları evvelki yıllara nazaran daha düşük ve Hollanda, mülteci yoğunluğunda AB ortalamasının altında. Hasebiyle iltica konusunda harikulâde hal ilan edilmesini gerektirecek seviyede bir kriz olduğunu argüman etmek sıkıntı.” dedi.
Hükümetin, harika hali, hukuksal açıdan kabul edilebilir kılacak münasebetleri şimdi açıklamadığını söyleyen Taibi, “Bu şartlar altında inanılmaz hal ilan edilmesi, hükümeti büyük bir siyasi ve türel imtihanla karşı karşıya bırakabilir.” diye konuştu.
Hollanda’da eski Başbakan Mark Rutte liderliğindeki hükümet, mülteci siyasetlerine ait müzakerelerde muahedeye varılamaması nedeniyle 7 Temmuz 2023’te istifa etmiş ve 22 Kasım 2023’te yapılan erken seçimlerden çok sağcı önder Gert Wilders’in başını çektiği PVV birinci çıkmıştı.